Afvalinzameling

Op 19 december 2019 heeft uw raad het Afvalplan 2020 (Diemen naar minder restafval)
vastgesteld. Het plan voorziet in acties en maatregelen die het mogelijk moeten maken
de doelstelling uit het coalitieakkoord te realiseren: "het significant terugdringen van
de hoeveelheid ongescheiden restafval richting de landelijke norm van 100 kilo in
2020". Participatie maakt een groot onderdeel uit van het Afvalplan 2020 en er zouden
gedurende het hele jaar buurtbijeenkomsten worden georganiseerd om te praten over de
afvalinzameling. Door de coronacrisis kunnen er voorlopig geen bijeenkomsten worden
georganiseerd en heeft de uitrol van het afvalplan vertraging opgelopen.

Aanbod huishoudelijk afval tijdens coronacrisis

Als gevolg van de coronacrisis constateerde onze afvalinzamelaar Meerlanden een sterke
en continue stijging van het aanbod huishoudelijk afval en grondstoffenstromen. Mensen
zijn meer thuis, gaan opruimen, tuinieren en bestellen veel zaken online. Afhankelijk van
de afvalstroom is er tussen de 15% en 30% meer aanbod waardoor verzamelcontainers
structureel sneller vol zitten. Op straat is dit zichtbaar in overvolle containers, veel
bijplaatsingen en klachten van bewoners. Meerlanden heeft sinds half maart verschillende
maatregelen genomen om de situatie beheersbaar te houden. Zo is het aantal inzamelingen
opgeschaald en wordt er op maximale capaciteit gereden, waardoor er nu ongeveer 20%
meer ledigingen plaats vinden dan normaal. Er worden structureel meer voertuigen en
mensen ingezet en er is ook op feestdagen doorgewerkt. Na het inzamelen van afval en
grondstoffen dienen deze ook te worden verwerkt. Vooral in het weekend kan er niet nog
extra geleegd worden omdat Meerlanden het ingezamelde afval niet kan aanbieden bij
verwerkers.

Meerlanden verwacht in 2020 fors meer restafval in te zamelen dan vorig jaar. In het eerste
kwartaal van 2020 is al 100 ton meer restafval ingezameld dan in hetzelfde kwartaal van
2019. Dit zal per saldo tot een overschrijding gaan leiden van € 96.000 voor de inzameling
van restafval 2020. Daarnaast zullen de kosten voor grofvuil aanzienlijk stijgen.

Met de uitrol van de PBD en OPK-containers, zonder dat dit gekoppeld is aan andere
maatregelen uit het afvalplan, zoals de uitfasering van de gft-dummy's en het minder vaak
legen van de restafvalcontainers, komen deze kosten bovenop de huidige oplopende
inzamelkosten. De kosten voor de extra containers aan huis worden geschat tussen de € 30.000 en € 75.000 per soort (PMD en/of OPK) en is afhankelijk van het aantal uitgereikte
containers, het aantal inzameldagen en de efficiency van de rijroutes.

De financiële effecten van de coronamaatregelen zullen naar verwachting in de Meerlanden-rapportages over het tweede kwartaal duidelijker zichtbaar worden. In het derde kwartaal kunnen we zien hoe de kosten zich verder ontwikkelen en of de maatregelen verder kunnen
worden afgebouwd. Op dat moment kunnen we beter inschatten in hoeverre de inkomsten uit
de afvalstoffenheffing dekkend zullen zijn over 2020.

VANG doelstellingen

Naast de oplopende inzamel- en verwerkingskosten zijn er meer negatieve financiële
effecten voor de uitrol van het afvalplan. Zo gaat het afvalplan uit van een samenhangende
doorvoer van de maatregelen, zoals het tegelijkertijd verhogen van de service op
grondstoffen tegenover het verlagen van de inzamelfrequentie van restafval.
Het verlagen van de inzamelfrequentie van restafval en bijvoorbeeld die van grofvuil aan huis
is nu geen verstandige keuze. Extra service op grondstoffen waaronder het uitdelen van een
extra container voor oud papier aan huis is dit wel.

Gevolg hiervan is dat de gewenste eerste stap in het terugbrengen van de hoeveelheid
restafval in 2020 niet gerealiseerd gezet gaat worden. De eerste stap richting de VANG-doelstellingen (100 kilo per inwoner per jaar aan restafval) zal in 2020 door de effecten van
de coronacrisis moeilijk en slechts beperkt te realiseren zijn.